İsmi ilginç geldiğinden merak edip aldım. Tolstoy ve Hacı Murat kelimelerini yan yana gördüğümde çok anlam verememiştim. Halbuki yıllar boyuncu Ruslar ve Türkler arasında ilişkiler olmuştur. Birbirleriyle karşı karşıya gelmiş olan bu iki devlet etkileşim halinde olmuştur. Günümüzde hala bu ilişkiler güncel şekilde devam etmektedir. Kitabının ana konusu Kafkaslarla alakalıdır. Kitapta birbirine karşı duran iki adam yer almaktadır. Şeyh Şamil ve Hacı Murat üzerinden tema şekillenmiştir.
Hacı Murat ve Şeyh Şamil arasında bir mesele yaşanır. Bu meseleden sonra Hacıyı düşman olarak anılır. Hain olarak aranmaya başlar. Kendisine yardım eden herkes cezalandırılır. Ona taraftar olanlar için bu tehditler boştur. Hacı , Şeyh Şamil’e üstünlük sağlamak istemektedir. Bu sebeple bazı politik kararlara varmak zorundadır. Kendi için aldığı karar doğru mu yanlış mı? Bir tartışma konusudur.
Hacı Murat, Şeyh Şamil’den kaçış için Ruslara sığınma kararı verir. Hacı bir grup arkadaşıyla Prensin evinde konuk olur. Ailesini geride bırakan bu adam için Ruslara sığınmak hiç kolay değildir. Buna rağmen düşmanı olan Ruslar, Hacıdan etkilenir ve onu severler. Davranışlarından etkilenerek ona hayran kalırlar. Fakat buna rağmen ben Ruslara sığınmasından hoşnut olmadım.
Misafirlik adı altında esarete mahkûm oluyordu. Bu sebeple yola çıktığı arkadaşları da duruma pek hoş bakmıyorlardı. Kitapta farklı karakterlerin hayatları da var. Kısa kısa hayatlarına değinilmiş. Çok fazla bir detay bulunmamakta. Kitap akıcı dile sahip. Ne olduğunu anlamadan başka bir olaya başlıyorsunuz. Sonunda Şeyh Şamil Hacıya karşı bir adım atma kararı alır. Esir aldığı ailesini koz olarak kullanır.
Hacıya oğlunu kör bir kuyuya ata. Daha sonrasında işkence eder. Bir mektup yazdırır ve Hacıya yollar. Mektubu aldığına Hacı çok şaşırır. Bir kez Ruslara sığınmıştır ve geriye dönme şansı yoktur. Şamil’e sırtını döndüğünden artık onla aynı yolda yer alamaz. Çıkmaz bir durumun içine girmiştir.
Son kez bir yola koyulacaktır. Aldığı karar sonucu arkadaşları ile ayrılma kararır alır. Bu yolun sonunda kitabın çözülme noktasına geliyorsunuz. Ben çok şaşırdım. Beklemediğim bir sonla karşı karşıya kaldım. Kitap klasik bir sonla bitecek gibi duruyordu. Ne olduğunu anlamadığınız bir son geliyor. Bu durumla yalnız kalıyorsunuz. Kitapta Hacıya ailesine ne olduğuna dair bir yazı yok. Soru işaretleri kalıyor.
Genel olarak Hacıya kitabı akıcı ve güzel bir içeriğe sahipti. Ben okurken keyif almıştım. Aynı zamanda beklediğimden farklı bir son buldum. Beklemediğiniz sonlar sizi hayran bırakır.
Bir Başka Kitap Önerisi İçin: Küçük Arı
